2025 yılı ve izleyen vergilendirme dönem­lerinde, şirketlerce elde edilen kazançla­ra uygulanacak asgari kurumlar vergisiyle; istisna ve indirimlerden yararlanmayı azalt­mak, geçmiş yıl zararlarının etkisini azalt­mak ve ticari bilanço kârı üzerinden kurum­lar vergisi matrahı tespiti yapılarak belli bir miktarda kurum kazancı olarak vergi geliri toplanması hedeflenmekte.

Yasal düzenleme

28/9/2024 tarihli ve 32676 sayılı Resmi Ga­zete’de yayımlanan “Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 23)” ile; 7338, 7341, 7440, 7456, 7491 ve 7524 sayılı Kanunlarla yapılan düzenlemeler doğrultusunda 1 Seri No.lu Ku­rumlar Vergisi Genel Tebliği’nde çeşitli gün­cellemeler yapılmıştır.

Tebliğde özetle; yurt içi asgari kurumlar vergisi, serbest bölge istisnası, üretim ve ih­racat kazançlarına uygulanan vergi indirimi, şirket devirlerinde finansman giderlerinin in­dirim konusu yapılması, fon ve ortaklıklara uygulanan kurumlar vergisi istisnasının gay­rimenkul kazançlarının kâr dağıtımına bağ­lanması, yatırım teşvik belgeleri kapsamında hak edilen yatırıma katkı tutarlarının vergi borçlarından mahsup edilmek suretiyle kul­lanımına ilişkin açıklamalara ve bu konulara dair örnek uygulamalara yer verilmiştir.

Asgari kurumlar vergisi oranı ve uygulanacak dönem

02/8/2024 tarihli Resmi Gazete’de yayım­lanan 7524 sayılı Kanun ile, Kurumlar Ver­gisi Kanunu’na eklenen “Yurt içi asgari ku­rumlar vergisi” başlıklı 32/C maddesiyle, Kanunun 32’nci ve 32/A maddeleri hüküm­leri dikkate alınarak hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az ola­mayacağı düzenlenmiştir.

2025 yılı ve izleyen vergilendirme dönem­lerinde elde edilen kazançlara, özel hesap dö­nemine tabi olan kuramların ise, 2025 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen ka­zançlarına uygulanacaktır. Yurt İçi Asgari Ku­rumlar Vergisi, geçici vergi dönemleri için de uygulanacaktır. İlk defa faaliyete başlayan ku­rumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap dö­neminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmayacaktır.

Asgari kurumlar vergisinin mükellefleri

Asgari kurumlar vergisinin mükellefleri, Ku­rumlar Vergisi Kanunu’nda sayılan mükellef­lerdir. Türkiye’de elde ettikleri kazançlarını kurumlar vergisi beyannamesi ile beyan etmek zorunda olan dar mükellef kurumlar da asgari kurumlar vergisine tabi bulunmaktadır.

Ayrıca, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30 uncu maddesinde yer alan ve vergisi tevkif suretiyle alınan kazanç ve iratların beyanı dar mükelleflerin ihtiyarına bırakılmıştır. Dar mükellef kurumların söz konusu kazanç ve iratlar nedeniyle beyanname vermeleri halin­de, bu kurumlar da asgari kurumlar vergisine tabi olacaklardır.

Asgari kurumlar vergisi uygulaması ve hesaplaması

Kurumlar vergisi mükellefleri, kurum geçici ve kurumlar vergisi beyannamelerinde Kurum­lar Vergisi Kanunu’nun 32’nci ve 32/A. madde­leri hükümlerini dikkate alarak kurumlar vergi­lerini hesaplayacaklardır. Aynı beyannameler­de, ticari bilanço karı/zararına kanunen kabul edilmeyen giderlerini ekleyeceklerdir.

Bu tutarın sıfırdan büyük olması halinde, bu tutardan asgari kurumlar vergisi kapsamı dı­şında bulunan ve ilgili kanunda belirtilen is­tisna ve indirimler düşülecektir. Kalan bir tu­tar bulunması halinde bu tutara %10 oranı uygulanmak suretiyle asgari kurumlar vergi­si hesaplanacaktır. Hesaplanan asgari kurum­lar vergisinden, Kurumlar Vergisi Kanununun 32’nci ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak indirimli oran uygulamaları nedeniy­le alınmayan vergi tutarları düşüldükten sonra kalan tutarın mükellefin beyanı üzerine hesap­lanan vergi tutarını aşması halinde, aşan fark tutar kadar asgari vergi hesaplanacaktır.

Hesaplanan asgari vergiden hesap dönemine ilişkin tevkif suretiyle ödenen kurumlar vergi­si ile ödenen geçici vergiler mahsup edilebile­cektir. Mükelleflerin; tasfiye, birleşme, devir ve tam bölünme işlemleri nedeniyle vermiş ol­dukları beyannamelerinde de asgari kurumlar vergisini hesaplamaları gerekmektedir.

 

Talha APAK | MEVZUATIN İÇİNDEN

KAYNAKÇA: www.dunya.com